Over Spanje doen nogal wat economische zegeberichten de ronde. The Economist bekroonde Spanje eind 2024 zelfs tot de ‘beste rijke economie’ waar de rest van Europa nog wat kon van leren.
Ewald Pironet haalde net een maand later – op 13 januari – dat hoera-bericht onderuit in Knack door te wijzen op een ‘inhaaleffect’: de grote Spaanse economische groei – 3 % – is deels te wijten is aan het feit dat Spanje – met zijn grote toeristische sector die een tijd stil viel – dieper wegzakte door de coronapandemie. Bovendien “oogt de sociale realiteit minder mooi.” De werkloosheidsgraad in Spanje ligt op 11 procent en “de ongelijkheid in Spanje is de laatste jaren toegenomen. Zo’n 26 procent van de bevolking loopt er risico op armoede, alleen Roemenië en Bulgarije doen het in de EU nog slechter. Al bij al is het veel te voorbarig om te stellen dat Spanje de economische motor van Europa zal worden.”
In Pironets stuk kwam de bevolkingsgroei in Spanje enkele keren aan bod als verklaring voor het huidige economische succes. Maken de Spanjaarden weer meer kinderen ?
Uitzonderlijk in Europa: Spanje trekt doelbewust migranten aan
Op 20 november 2024 berichtte de NOS dat de Spaanse regering 900.000 migranten die nu illegaal in Spanje verblijven een verblijfsvergunning wil geven.
Het plan kwam volgens journalist Bart Rutten “niet uit de lucht vallen. Premier Pedro Sánchez vindt al langer dat de beroepsbevolking moet groeien om arbeidstekorten tegen te gaan. Daarom bracht hij in augustus een bezoek aan Senegal, Mauritanië en Gambia. Hij haalde de vriendschapsbanden aan met landen van waaruit niet toevallig veel mensen de oversteek willen maken naar Europa.” Spanje wil juist wél immigranten, hoe zit dat?
Dat Spaans beleid staat wel haaks op het beleid in veel andere Europese landen waar een anti-migratiestemming zich ook politiek vertaalde: Nederland, Duitsland, Frankrijk, Italië, Hongarije, Polen, België …
Voorlopig lukt het in Spanje nog wel omdat nogal wat Spanjaarden er voordeel bij hebben én nogal wat migranten uit Spaanssprekend Zuid-Amerika komen waardoor zich bv. minder taalproblemen stellen. Ook met de vele Roemenen in Spanje lukt het aardig omdat de Roemeense taal verwant is aan het Spaans.
Het zich snel aanpassen is in Spanje ook meer een noodzaak omdat Spanje veel minder een verzorgingsstaat is dan bv. Nederland. “Geen werk, geen geld.” “De opvang van asielzoekers is veel beperkter en soberder.”
Toch groeit er ook in Spanje een negatief sentiment rond migratie. De NOS berichtte dat “het Spaanse onderzoekscentrum CIS meldde dat 30 % van de Spanjaarden immigratie als een van de belangrijkste problemen van het land ziet. Die zorgen gaan vooral over de vele bootvluchtelingen die vanuit Afrika de oversteek wagen.”
Afwachten of en hoe de toenemende migratiezorgen zich politiek zullen vertalen. Dan dan wellicht anti-migratiepartij Vox én het het rechts-conservatieve Partido Popular.
Overigens wordt verwacht dat veel van de migranten in Spanje ook noordelijker zullen trekken als bv. de Spaanse landbouw nog meer onmogelijk wordt door de toenemende droogte. Overigens had Spanje eind 2024 ondanks zijn economische groei het hoogste werkloosheidspercentage van de Europese Unie… Waarom dan mensen extra aantrekken als de binnenlandse bevolking niet eens aan de slag geraakt ?
25 miljoen, 48 miljoen, 90 miljoen…
In een ander bericht bij de NOS over Spanje vielen deze cijfers te vinden: “Volgens de Spaanse minister Saiz van Immigratie heeft Spanje zo’n 250.000 tot 300.000 buitenlandse arbeidskrachten per jaar nodig die belasting betalen, om de verzorgingsstaat overeind te kunnen houden. De Spaanse centrale bank berekende dat er de komende dertig jaar in totaal 25 miljoen immigranten nodig zijn.”
25 miljoen immigranten de volgende 30 jaar. Hoeveel mensen leven er nu in Spanje? 48 miljoen mensen. Meer dan de helft van de huidige Spaanse bevolking moet er volgens de Spaanse centrale bank dus op 30 jaar tijd bijkomen… Reken daar dan nog eens bij, de 90 miljoen toeristen (cijfer voor 2024) die Spanje jaarlijks ziet in- en uitstromen én waartegen vorige zomer in Barcelona en op Tenerife veel protest rees, onder de slogan ‘Tourists go home’, omdat ze de huisvesting voor veel Spanjaarden onbetaalbaar maken …
Jan-Pieter Everaerts